Subotica | Top 10 u gradovima Srbije

Subotička arhitektura

Za Suboticu se često i sa punim pravom kaže da je „grad secesije“. Na prelasku iz 19. u 20. vek u Subotici je sagrađeno više od stotinu zdanja koja svojom lepotom i izgledom spadaju u umetnički pravac secesiju (Art nouveau). Ovaj stil je preko Budimpešte stigao u Suboticu i svrstao grad rame uz rame sa Bečom, Parizom i Minhenom, u kojima je secesija dostigla svoj maksimum. Zdanja poput Gradske kuće, Sinagoge, Palate Subotičke trgovačke banke, Palate Ferenca Rajhla i mnoga druga, samo su deo bogatog arhitektonskog nasleđa Subotice. Najznačajnije mađarske arhitekte toga doba Deže Jakab i Marcel Komor najznačajniji su za secesiju u Subotici.

Gradski muzej u Subotici

Subotički gradski muzej nastao je daleke 1892. godine usled potrebe da se na jednom mestu prikažu razni sakupljeni predmeti na području grada. Muzej se prvobitno nalazio u okviru Više gimnazije dok je danas smešten u prelepoj kući Miše Demetera iz 18. veka. U muzeju postoje etnološka, arheološka, istorijska, umetnička i prirodnjačka zbirka sakupljena u široj okolini Subotice. U sastavu muzeja nalaze se i Muzej Bačke Topole i enterijer apoteke „Kod majke zaštitnice“ koji je izložen u Gradskoj kući.

Spomenik Caru Jovanu Nenadu

Jedan od centralnih gradskih trgova posvećen je samozvanom srpskom caru Jovanu Nenadu Crnom, koji je vladao područjem današnje Vojvodine početkom 16. veka. U središnjem delu trga nalazi se i velelepni spomenik ovoj interesantnoj i možda nedovoljno poznatoj ličnosti iz srpske istorije. Spomenik je svečano otkriven 1927. godine, ali je tokom Drugog svetskog rata uništen da bi ponovo bio podignut 1991. godine. Mermerna skulptura cara Jovana Nenada nalazi se na postamentu izgrađenom od istog materijala. Na spomeniku se nalaze i figure njegovih dvorjana Fabijana Literate i Subote Vrlića. Car je prikazan u ratničkoj opremi sa mačem u ruci, a na spomeniku su uklesane reči: „Tvoja je misao pobedila“.

Plava fontana

Neobično živopisna Plava fontana danas je ujedno i jedina u gradu, a predstavlja jedan od novijih simbola grada Subotice. Donedavno, postojala je i Zelena fontana koja je izgrađena 1985. godine, ali je usled rekonstrukcije trga uklonjena 2020. godine. Plava fontana je napravljena 2001.i nalazi se ispred Gradske kuće. Izgrađena je od takozvane Žolnai keramike koja se pravi u Pečuju i od koje je izgrađen veliki broj secesijskih zdanja u gradu. Usled kompleksnog održavanja fontana je u zimskom periodu godine prekrivena kako se ne bi oštetila.

Verski objekti

Subotica je grad u kom već vekovima u skladu živi više od dvadeset etničkih grupa i naroda. Ovakav demografski mozaik uslovio je multikonfesionalni karakter stanovništva koji se ogleda u postojanju mnogobrojnih verskih objekata koje pripadaju različitim religijama. Subotica je grad sa najvećim brojem stanovnika katoličke veroispovesti (oko 60%) i shodno tome u gradu postoji čak 6 katoličkih crkava. Najstarija među njima je Katedrala Svete Tereze Avilske, posvećena zaštitnici Subotice iz 1779. godine. Pravoslavna Crkva Vaznesenja Gospodnjeg sagrađena je 1726. godine u neobaroknom stilu i danas je najstariji verski objekat u gradu. U Subotici postoji i Sinagoga izgrađena 1902. godine u stilu secesije koju su projektovali Deže Jakab i Marcel Komor, čuvene mađarske arhitekte. Iz istog perioda je i Luteranska evangelistička crkva dok je Muhadžir džamija sagrađena 2008. godine.

Uzgajivačnice konja - ergele

U bližoj okolini Subotice postoje dve ergele – jedna u Kelebiji, a druga nedaleko od grada. Ergela Kelebija osnovana je 1993. godine i danas se prostire na oko 25 hektara. Najveća je ergela konja Lipicanske rase u regionu, a sa svojim konjima učestvuje u smotrama i takmičenjima zaprega. Ergela Bunford nalazi se tri kilometra od grada i poseduje brojna grla Lipicanera i drugih rasa konja. Obe ergele imaju bogatu turističku ponudu. U široj okolini grada, u Bačkoj Topoli nalazi se i nadaleko poznata ergela Zobnatica

Zoo vrt Palić

Nedaleko od Palićkog jezera nalazi se, takođe izuzetno lepo uređen, Zoološki vrt. Osnovan je 1950. godine i danas se može pohvaliti velikom brojem egzotičnih vrsta smeštenih u prirodnom ambijentu. U vrtu je smešteno više od 150 životinja kao i veliki broj biljaka. Posećuju ga izletnici, ali i školske ekskurzije i u tim prilikama u vrtu se organizuju brojne edukativne radionice i predavanja. U sastavu Zoo vrta nalazi se i reprezentativna botanička bašta sa autohtonim vrstama biljaka.

Pačir banja

Tridesetak kilometara od Subotice, u selu Pačir, nalazi se istoimena termalna banja. Banjsko kupalište je novijeg datuma i predstavlja jedinstvenu atrakciju u Srbiji (voda jezera je roze boje), ali je termalna voda otkrivena davnih dana. Sa dubine od oko 1400 metara ova voda je dovedena do površine i stoga je slana i izuzetno bogata mineralima. Sadrži natrijum, jod, sulfat, brom i mnoge druge minerale. Temperatura vode je od 30-35°C i poseduje sertifikat da je lekovita. U okviru kompleksa nalaze se i dva zatvorena bazena pa je banja aktivna i u zimskom periodu godine.

Palićko jezero

Na desetak minuta vožnje od Subotice, pored naselja Palić, nalazi se istoimeno jezero. Spada u grupu eolskih jezera i najveće je prirodno jezero u Srbiji. U prošlosti je bilo slano pa je iz njega vađena so. Male je dubine (svega 2 metra), ali je idealno za aktivan odmor, pecanje i uživanje. Jezero je bilo popularno još u 19. veku, kada je sa Suboticom bilo povezano tramvajem. U tom periodu izgrađen je i veliki broj vila i letnjikovaca od kojih većina postoji i danas. Oko jezera postoje bušotine termomineralnih voda pa je napravljen i termalni bazen. U skladu sa svojom dugom tradicijom Palićko jezero je danas jedno od najlepše uređenih izletišta u Srbiji.

Rokin salaš

Vojvodina je poznata po salašima, a neki od najvećih i najpoznatijih nalaze se upravo na severu Bačke. Rokin salaš se nalazi na obalama Ludoškog jezera u blizini Palića. Predstavlja pravi primer očuvanog i autentičnog salaša kakvi su postojali pre više od sto godina. Salaš je otvoren za posetioce samo u toplijem delu godine a u njemu nema struje tako da se i hrana sprema na autentičan način. Salaš je adaptiran u muzejski prostor, pa su prikazane etnološka i arheološka zbirka autentičnih predmeta sa kraja 19. veka.