Sretenje u Aranđelovcu i Orašcu - Dan državnosti Srbije na znamenitim mestima

Od 2002. godine Srbija obeležava Dan državnosti 15. februara, u znak sećanja na dva važna istorijska datuma. Jedan je kada je na zboru u Orašcu 1804. podignut Prvi srpski ustanak protiv Turaka, a drugi - dan kada je u Kragujevcu 1835. usvojen prvi moderni Ustav Kneževine Srbije. Ova dva događaja, svaki na svoj način, odredili su istoriju.

Obeležavanje Dana državnosti Srbije obuhvata brojne državne manifestacije i događaje. Dan počinje svečanim polaganjem venaca na spomenicima i mestima važnim za istoriju, poput Marićevića jaruge u Orašcu gde je održana prva ustanička skupština. Visoki zvaničnici prisustvuju ceremonijama, održavaju se akademije, a u mnogim gradovima i mestima širom zemlje organizuju se priredbe i izložbe koje podsećaju na važnost ovih događaja. Sretenje je i dan kada se u mnogim crkvama održavaju liturgije, jer je važan verski datum.

Skupština Opštine Aranđelovac, u saradnji sa Narodnim muzejem i Turističkom organizacijom Aranđelovca, tradicionalno organizuje obeležavanje Dana državnosti Srbije, poznato kao “Sretenjske svečanosti”, na Sretenje u Aranđelovcu i Orašcu.

Višednevna svetkovina sa istorijskim i nacionalnim motivima

Sretenje je u Aranđelovcu veoma značajan praznik i ceo grad učestvuje u organizaciji svečanosti. Ova manifestacija obuhvata različite kulturne i umetničke događaje, kao i sportske aktivnosti. “Sretenjske svečanosti” obično se organizuju od 12. do 16. februara.

U čitaonici Narodne biblioteke “Sveti Sava” su tribine istoričara na temu Prvog srpskog ustanka i dodela nagrade “Odzivi Filipu Višnjiću” u organizaciji Zadužbinskog društva “Prvi srpski ustanak”. U Sportskom centru “Šumadija” je Sretenjski svesrpski festival izvornih grupa pevača, u organizaciji udruženja “Sretenjska svitanja”. Narodni muzej u Aranđelovcu tradicionalno obeležava Sretenje organizovanjem različitih kulturnih događaja i izložbi, uz besplatan ulaz i stručno vođenje kroz izložbe.

Dvorana "Park" u Aranđelovcu, kao bioskop i pozorišna sala, tokom “Sretenjskih svečanosti” obično organizuju koncerte, pozorišne predstave i filmske projekcije. Svake godine se u Bukovičkoj crkvi služi pomen i polažu venci proti Atanasiju Bukovičkom i ustanicima. U selu Ranilović se održava tradicionalna manifestacija “Sretenjsko poselo”. Osnovna škola “Prvi srpski ustanak” 14. februara proslavlja Dan škole. Lokalni proizvođači vina i rakije orezuju vinograde, seku slavski kolač i dodeljuju priznanja za postignute rezultate najboljima među sebe.

Orašac kao centar svih zbivanja na Dan državnosti

Ipak, glavni događaj za Sretenje rezervisan je za 15. februar kada je centralna proslava Dana državnosti Srbije u Orašcu, selu udaljenom 6 km od Aranđelovca. Ceremonija ima svečani karakter i fokusira se na obeležavanje važnog trenutka iz srpske prošlosti.

Proslava u Orašcu obuhvata niz ceremonijalnih događanja, uključujući Svečanu arhijerejsku liturgiju u Hramu Vaznesenja Gospodnjeg, koja je simbolički vezana za ustanak. Polaganje venaca ispred spomenika Karađorđu u sklopu kompleksa “Orašac”, ispred OŠ “Prvi srpski ustanak” obavezan je deo ceremonije. Ovaj čin simbolizuje duboko poštovanje prema osnivačima moderne srpske države.

U Orašcu se organizuju kulturne manifestacije, uključujući nastupe kulturno-umetničkih društava, horova, i izvođenje dela koja se odnose na istorijski značaj borbe za slobodu. Tokom proslave, učestvuju i mnogi građani, uz podizanje srpske zastave i svečane povorke, koje podsećaju na trenutke iz slavne istorije.

Ove svečanosti ne samo da slave istorijske i verske aspekte, već i osnažuju zajedništvo među građanima i posetiocima Aranđelovca, čineći ga mestom koje u tom periodu ima poseban šarm. Čitave porodice, turisti i meštani dolaze da uživaju u svim dešavanjima i da se podsete važnost ovog datuma za Srbiju.

Obično se sa lokacija Vrbičke i Bukovičke crkve i Hrama apostola Petra i Pavla od sedam sati organizuje besplatan prevoz na liturgiju u Orašac za sve vernike koji žele da dočekaju patrijarha, a svečana molitva i pomen ustanicima počinje od osam. Svake godine od 10 sati zakazana je svečana ceremonija obeležavanja Dana državnosti.

Grad zdravlja, istorije i kulture

Aranđelovac se nalazi u centralnom delu Srbije i jedna je od popularnijih turističkih destinacija u zemlji. Poznat je po svojoj prirodnoj lepoti, kulturnoj baštini i zdravstvenom turizmu. Aranđelovac nudi bogatstvo sadržaja koji zadovoljavaju različite vrste turista – od onih koji traže odmor u prirodi, do onih koji su zainteresovani za istoriju, kulturu i zdravlje.

Bukovička Banja je najpoznatiji turistički centar u Aranđelovcu i jedan od najvažnijih banjskih lokaliteta u Srbiji. Banja je poznata po svojim lekovitim termalnim vodama koje se koriste za lečenje različitih bolesti. Ima dugu tradiciju, ali i mnogo savremenih wellness i spa centara, kao i rehabilitacionih i medicinskih objekata. Park Bukovičke Banje je kompleks sa stazama za šetanje, rekreaciju i uživanje u zelenilu i čistom vazduhu.

U okolini Aranđelovca se nalaze planine, kao što je Bukulja i Venčac, idealne za razne aktivnosti. Zbog blizine planinskog masiva, turisti mogu uživati u vožnji biciklom, pešačenju ili čak planinarenju, a prirodni pejzaži pružaju savršen ambijent za opuštanje i istraživanje.

Aranđelovac ima bogatu istoriju, a mnogi spomenici i objekti u ovom mestu i okolini čine ga interesantnim za ljubitelje istorije i kulture. Crkva Svetog arhangela Gavrila je najveća i najvažnija religijska građevina u Aranđelovcu. Datira iz 19. veka i ima važnu ulogu u verskom životu lokalne zajednice.

Muzej Aranđelovca nudi posetiocima mogućnost da se upoznaju sa istorijom, tradicijom i kulturnim nasleđem ovog kraja, kroz izložbe vezane za prošlost grada i okolnih mesta. Tu je i mnogo spomenika posvećenih Prvom srpskom ustanku.

Gastronomski raj u centru Srbije

Aranđelovac je poznat po svojoj tradiciji u proizvodnji domaćih i autentičnih gastronomskih proizvoda koji odražavaju bogatu kulturu i prirodne resurse ovog kraja. Turisti koji ga posete imaju priliku da uživaju u različitim specijalitetima i ukusima koji su tipični za ovo područje.

Aranđelovac je deo regije koja je poznata po proizvodnji rakije šljivovice, a mnoge destilerije i domaćinstva proizvode rakiju od različitih voćki, pa se mogu naći i rakije od dunja, kajsija i grožđa.

Opština je poznata i po domaćim kobasicama koje se prave prema tradicionalnim receptima. Kobasice su obično pripremljene sa specifičnim začinima, a meso se često dimi. Sušeno meso, poput pršute, takođe je čest lokalni specijalitet. Mnogi proizvođači koriste tradicionalnu metodu sušenja mesa, što daje specifičan, bogat ukus.

Uobičajena ponuda u lokalnim restoranima i domaćinstvima obuhvata pečenu jagnjetinu i prasetinu, koje se pripremaju uz začine i serviraju sa domaćim prilozima. U Aranđelovcu i okolnim selima mogu se pronaći i raznovrsni domaći sirevi, kajmak, jogurt i pavlaka. Okolna područja su bogata florom, što čini Aranđelovac idealnim za pčelarstvo. Med iz ovog kraja je poznat po svom kvalitetu i autentičnom ukusu, a proizvodi se čak i od lavande, kestena i drugih neuobičajenih biljaka.