Sombor | Top 10 u gradovima Srbije

Županija

Zgrada sagrađena za potrebe mesne uprave Bačko – Bodroške županije habzburške kraljevine Ugarske, danas predstavlja sedište Skupštine opštine Sombor i Zapadno-bačkog okruga. U pitanju je barokno zdanje nastalo na samom početku 19. veka, kasnije preoblikovano u duhu eklekticizma, koje danas predstavlja jedno od arhitektonski nalepših građevina u Bačkoj, a bezmalo i celoj Vojvodini, te je stoga proglašeno spomenikom kulture od velikog značaja. U Svečanoj sali Županije nalazi se čuvena slika ,,Bitka kod Sente’’ (bitka između Austrougarske i Turske 1697. godine), Ferenca Ajzenhuta, koja potiče iz 1896. godine i predstavlja najveće ulje na platnu u Srbiji, dimenzija 4 x 7 metara. Županija, kao reprezentativno istorijsko zdanje, otvoreno je za posete svakog dana u periodu od 8 do 20 časova, ali uz obaveznu najavu telefonom na broj 025 434-350.

Sombor Jovana Erović
FOTO: Jovana Erović

Gradska kuća – Magistrat

Gradska ili Varoška kuća, takozvani Magistrat, najprepoznatljivija je zgrada i svojevrsni simbol grada Sombora, te je stoga označena i kao spomenik kulture od velikog značaja. Na njegovim temeljima nekada se nalazio dvorac somborskog kapetana, grofa Jovana Brankovića, sagrađen u stilu neoklasicizma, da bi sredinom 19. veka ovo zdanje bilo porušeno, te izgrađeno novo - sedište gradske uprave u kom je 1918. izvršena primopredaja vlasti nad Somborom između austrougarske i srpske kraljevine. Danas pak Magistrat predstavlja centralno gradsko zdanje u kome su smešteni lokalni odbori političkih stranaka, brojne organizacije, lokali i prodavnice.

Verski objekti

Bivajući jednim od najznačajnijih gradova multikonfesionalne Bačke, u Somboru se danas nalazi veliki broj bogomolja namenjenih vernicima različitih veroispovesti. Arhitekturom, ali i istorijskim značajem posebno se ističu katolička Crkva Presvetog Trojstva sa sredine 18. veka i Karmelićanska crkva svetog Stjepana Kralja (poznata i po velelepnim orguljama, među najvećim u bivšoj Jugoslaviji), zatim pravoslavna Crkva rođenja svetog Jovana Preteče (tzv. Mala pravoslavna crkva, u vreme Turaka pretvorena u džamiju da bi kasnije ponovo bila preobraćena u hrišćanski hram), Crkva svetog velikomučenika Georgija (tzv. Velika pravoslavna crkva ispod čijeg amvona počivaju mošti grofa Jovana Brankovića) i Evangelistička hrišćanska crkva.

Karmelićanska crkva Jovana Erović
FOTO: Jovana Erović

Bezdan

Bezdan je naselje u blizini državne granice sa Hrvatskom i Mađarskom koje, bivajući malo ravničarsko selo, ima apsolutno fenomenalan turistički potencijal. S obzirom na to da je sa gotovo svih strana okruženo rečnim tokovima i kanalima, naziva se još i ,,vodeno naselje’’. Nalazi se u neposrednoj blizini Dunava i njegovih mnogobrojnih rukavaca i ritova obuhvaćenih rezervatom prirode Gornje Podunavlje. Na Dunavu se, u blizini Bezdana, nalazi i čuvena brodska prevodnica iz sredine 19. veka – prva prevodnica u Evropi u čijoj je izgradnji korišćen beton umesto do tada uobičajene cigle. Bezdan ima i svoju banju, sa dva bazena termomineralne vode kojom se uspešno leče reumatska i ortopedska oboljenja. U Bezdanu se nalazi i jedinstveni i potpuno originalni Muzej parfemskih bočica, sa impozantnom kolekcijom od preko dve hiljade bočica iz svih krajeva planete. Na kraju, u samom centru sela nalazi se i Tkačnica svilenog damasta, zakonom zaštićeno kulturno dobro koje se može posetiti besplatno, uz obaveznu prethodnu najavu na telefon 025 810 137.

Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje

...popularno se naziva i ,,evropski Amazon’’ jer predstavlja možda i najočuvaniji močvarni ekosistem na čitavom toku Dunava. Prostire se na površini od oko 20 hiljada hektara, na potezu između mađarske granice i sela Bogojevo. Na deonici Dunava koja značajno meandrira, ovaj rezervat obiluje rukavcima, rečnim ostrvima i plavnim šumama koje neodoljivo podsećaju na močvare i ritove Amazonije, te stoga predstavlja svojevrsni kolaž retke flore i faune, među kojom se posebno ističu ritski jelen, orao belorepan, crna roda, čitave kolonije čaplji i kormorana, divljih pataka i gusaka. Turisti u ovom nesvakidašnjem ,,biološkom raju’’ mogu uživati putem organizovanih brodskih i šetačkih tura koje organizuje Turistička organizacija Sombor.

Salaši

Tradicionalna vojvođanska etno domaćinstva - salaši možda su i najzastupljeniji upravo na prostoru Bačke, pa tako ni okolina Sombora ne manjka u njima. Među brojnim salašima, svojom autentičnošću i popularnošću posebno se ističu Dida Hornjakov i Naš salaš. Dida Hornjakov salaš nastao je pre više od jednog veka. Sagrađen daleke 1901. godine, predstavlja tradicionalno domaćinstvo bačkih Bunjevaca, danas prilagođeno i namenjeno turističkim posetama. Uz dve izložbene prostorije u kojima su prikazane stare bunjevačke narodne nošnje, nameštaj i uopšteno kućni ambijent sa početka 20. veka, na imanju se nalazi i prodajni atelje starih zanata u kome se izrađuju autentični suveniri namenjeni posetiocima. Za svoje posetioce, domaćini organizuju i tradicionalne obroke, vožnju fijakerom, hranjenje domaćih životinja, tamburašku muziku, a na salašu je moguće i prenoćiti i u kvalitetno opremljenim sobama i apartmanima. Naš salaš je nešto ,,mlađi’’ od prethodnog i sagrađen je 20-ih godina prošlog veka, a za turističke posete prilagođen je tek pre nekoliko godina. Posetiocima nudi konak i uživanje u autentičnom bačkom seoskom ambijentu, tradicionalnoj pripremi lokalnih jela i etno zbirci starih predmeta, alata i rukotvorina. U letnjem delu godine, Naš salaš ima mogućnost prijema velikog broja gostiju i pogodan je za proslave i okupljanja različitog tipa.

Galerija Milan Konjović

Galerija Milan Konjović predstavlja legat jednog od najznačajnijih srpskih slikara ekspresionista, inače rođenog Somborca. Smeštena u strogom centru grada, galerija već više od pola veka predstavlja riznicu od preko hiljadu radova slavnog slikara, njegovu biblioteku, prepiske sa savremenicima i arhivsku građu poznatog umetnika. Galerija periodično organizuje tematske i retrospektivne izložbe kojima se posetiocima prezentuju različite epohe i faze u umetničkom stvaranju Milana Konjovića – od prve izložbe u rodnom Somboru, preko studentskih radova do pune umetničke zrelosti i samostalnih izložbi u Pragu, Parizu, Berlinu. Galerija je dostupna za posetioce svakog dana osim nedelje, a cene ulaznica se kreću od simboličnih 50 do 150 dinara.

FOTO: Mihailo Grbić

Vožnja čamcima po dunavskim rukavcima

Nesvakidašnje i super-atraktivne ture drvenim ili motornim čamcima čija je svrha prevashodno uživanje u veličanstvenoj prirodi evropske Amazonije iz jedne drugačije perspektive, organizuju se u Bačkom Monoštoru, šarmantnom selu udaljenom desetak kilometara od Sombora. Ploveći sistemom kanala, dunavskih rukavaca, pa i samim Dunavom moguće je napraviti kružnu turu od Bačkog Monoštora do Bezdana i nazad, posmatrati ptice, pecati, uživati u prirodnim lepotama sa usputnim zaustavljanjem u prelepim čardama. Za zakazivanje i organizaciju ovakve avanture potrebno je prethodno kontaktirati udruženje građana Podunav putem mejla ngopodunav@gmail.com.

Ribolov

Bivajući bogata ritovima, kanalima i rečnim rukavcima, somborska opština nudi izvanredne mogućnosti za rečni ribolov. Čak desetak lokaliteta, na relativno malom i lako dostupnom području, predstavlja pravi raj za ribolovce – izuzev ,,velikog’’ Dunava, pecaroši opsedaju i Kišov kanal (deo Velikog bačkog kanala), kanal Dunav-Tisa-Dunav, Bajski kanal, rečicu Plazović, Čonopljansko jezero, Monoštorski rit, Mrtvu Baračku i druge lokalitete na kojima se lovi šaran, štuka, linjak, som, smuđ, babuška i dr.

river-fish-1164953_1920

Poznati Somborci

Milan Konjović (1898 – 1993), jedan od najuticajnijih srpskih slikara u 20. veku, predstavnik ekspresionizma i akademik. Školovan u Pragu i Beču, živeo je u Parizu, a samostalno izlagao i u najvećim evropskim i svetskim galerijama. Za života je stvorio preko šest hiljada umetničkih dela čime se svrstava među najproduktivnije srpske slikare u istoriji.

Radivoj Korać (1938 – 1969), jedan od najboljih, najatraktivnijih i najomiljenijih srpskih i jugoslovenskih košarkaša svih vremena. Višestruki šampion države sa OKK Beogradom i osvajač brojnih medalja sa reprezentacijom Jugoslavije. Zbog svoje riđe spoljašnosti, dobio je nadimak Žućko. Osim sportskog doprinosa, Žućko Korać je važna ličnost u promociji pop kulture – kao veliki kolekcionar gramofonskih ploča, prvu ploču Bitlsa u Beograd doneo je upravo on. Posle jedne revijalne utakmice u Sarajevu, u saobraćajnoj nesreći je tragično izgubio život u 31. godini. Sahranjen je u Aleji velikana na Novom groblju.

Zvonko Bogdan (1942 - ), najznačajniji i najpopularniji pevač izvorne vojvođanske tamburaške muzike čija karijera traje bezmalo već više od pola veka. Svojim pesmama na veoma autentičan i prepoznatljiv način dočarava osnovne lajtmotive vojvođanske kulture i ravničarskog načina života. Veliki ljubitelj konja i svojevremeno džokej, vlasnik je i jedne od najpoznatijih vinarija u zemlji.

Nikola Jokić (1995 - ), u godini za nama ali i onima koje slede, verovatno najbolji i najpopularni srpski košarkaš, zvezda NBA franšize Denver Nuggets-a. U tek završenoj sezoni najkvalitetnije košarkaške lige na svetu, izabran je u idealnu petorku, čime je ujedno (nezvanično) proglašen najboljim igračem na centarskoj poziciji na svetu.