Sima Lozanić | Poreklo naziva ulica

Simeon Sima Lozanić (1847 - 1935) bio je jedan od najuglednijih srpskih naučnika na prelazu 19. i 20. veka - hemičar, jedan od prvih profesora Beogradskog univerziteta i njegov prvi rektor, ministar, diplomata i akademik.

Rođen je u tada još uvek „turskom“Beogradu, u činovničkoj porodici u kojoj je odmalena bio upućen na školu i sticanje obrazovanja.

Nakon završenih studija prava u Beogradu, studirao je hemiju u Berlinu i Cirihu, gde je 1870. godine i doktorirao, vrativši se potom u zemlju gde postaje profesor hemije na Velikoj školi. Zahvaljujući njegovim udžbenicima iz organske i neorganske hemije, te hemijske tehnologije, u Srbiju su nove naučne teorije stizale istovremeno kada i na najveće evropske univerzitete.

Jedan od najcenjenijih srpskih stvaralaca, osim velikog doprinosa razvoju hemijske nauke u Srbiji (prvi put upoznao studente sa Mendeljejevim periodnim sistemom elemenata), ostavio je značajan trag i u svetskoj hemiji - proučavanjem procesa elektrosinteze, zatim otkrivanjem preko 20 novih jedinjenja, utvrđivanjem sastava potpuno novih minerala (milošin, aleksandrolit i avalit), proučavanjem voda, zemljišta, ruda i meteorita.

U svojoj 43. godini postao je redovni član Srpske kraljevske akademije (preteče SANU), čiji je i predsednik bio u dva navrata.

Kao ličnost od velikog ugleda i kredibiliteta, a neprekidajući svoju prosvetnu misiju, Sima Lozanić bio je i ministar privrede i spoljnih poslova, i to u dva mandata, u vladama kako Obrenovića, tako i Karađorđevića.

Kada je 1905. godine Velika škola uzdignuta u rang Beogradskog univerziteta, Sima Lozanić bio je njegov prvi rektor i jedan od tek osam stalnih univerzitetskih profesora (uz njega, tu su bili i Jovan Cvijić - geograf, Mihailo Petrović Alas - matematičar, Jovan Žujović – geolog, Ljubomir Jovanović – istoričar, Andra Stevanović – arhitekta, Dragoljub Pavlović – filizof i Milić Radovanović - ekonomista).

Sa svečanog otvaranja Beogradskog univerziteta, ostao je upamćen njegov čuveni govor o daleko većem značaju prosvete, nasuprot vojnoj sili, u podizanju, jačanju države i postizanju narodnog jedinstva.

Prvi počasni doktor Beogradskog univerziteta nosilac je ordenja za doprinos nauci, kulturi, privredi i industriji Srbije, ali i nekolicine prestižnih odlikovanja za doprinos svetskoj naučnoj misli.

Simeon Lozanić preminuo je u 88. godini u Beogradu, gde je i sahranjen.

U čast „prvog viteza naše nauke“, nekoliko ulica u Beogradu, Kragujevcu i Negotinu nosi ime Sime Lozanića.