Đuzepe Garibaldi | Poreklo naziva ulica
- Nikola Igračev
- 2 min
- 2. jun 2021.
- Zabavnik
Đuzepe Garibaldi (1807 - 1882) bio je italijanski vojskovođa i revolucionar, najzaslužniji za ujedinjenje italijanskih državica 1861. godine i stvaranje suverene italijanske države u granicama kakve poznajemo danas.
Rođen je u Nici, u Provansi, regiji u kojoj se vekovima prepliću italijanski i francuski uticaji, kultura, jezik i običaji, što je verovatno jedan od razloga za rano razvijanje nacionalne svesti. Život u gradiću na Azurnoj obali oduvek je vezan za more, pa je i Garibaldi od malena bio upućen na ribolov i plovidbu, a mornarski poziv prihvatio je sa samo 15 godina.
19. vek bio je period nacionalnog zanosa u čitavoj Evropi i razdoblje u kome su velike evropske monarhije počele da se „krune“ ili smanjuju na račun nacionalnih država. Sa svojih 20-ak godina, Garibaldi potpada pod uticaj Đuzepea Mancinija, ideološkog i političkog vođe pokreta „Risorđimento“.
Opijen idejama o oslobođenju i ujedinjenju italijanskih pokrajina i državica, koje su do tada bile pod dominantnim uticajem Austrougarskog carstva ili Papske države, predvodio je svoje istomišljenike u brojnim pobunama na severu Italije. Nakon neuspešne zavere i pokušaja svrgavanja pijemonstke vlade, osuđen je na smrt, zbog čega je bio primoran da pobegne iz zemlje, ni manje ni više nego u Latinsku Ameriku.
Ideološki zanesenjak, Garibaldi je gotovo 15 godina proveo u Južnoj Americi, pomažući borbe za nezavisnost Urugvaja i Brazila. Među nacionalistima i italijanskom emigracijom njegovo ime je sa godinama postajalo sve značajnije, pa se Đuzepe Garibaldi sredinom 19. veka uspostavio kao apsolutni lider pokreta za ujedinjenja Italije, od kog nije odustajao ni u izgnanstvu.
Sa promenom vlasti vraća se u svoju zemlju gde, sa manje ili više uspeha, učestvuje u brojnim bitkama protiv čuvara starog poretka - Austrijanaca i Francuza. Ipak, najveći korak u ostvarenju konačnog cilja predstavljao je čuveni Garibaldijev pohod na jug 1860. godine, te osvajanje Sicilije i Napulja, nakon čega je ubrzo pala i Papska država, a potom formalno proglašeno i ujedinjenje Kraljevine Italije, na čelu sa pijemonstskim kraljem Vitoriom Emanuelom II.
U ratovima ispunjenom veku, Đuzepe Garibaldi postao je uzdanica borcima za slobodu i ujedinjenje širom Evrope. Poznato je da je Garibaldi neobično cenio srpski narod i vojsku i podržavao je u borbi protiv austrougarskog jarma tokom Hercegovačkog ustanka i srpsko-turskih ratova.
Umro je u 75. godini, na ostrvu Kaprera, blizu Sardinije.
Kao simbol oslobodilačke i pravedne borbe, ime Đuzepea Garibaldija spominje se danas, ne samo u Italiji, već širom sveta. Ulice sa njegovim imenom postoje u gotovo svim većim gradovima Evrope, uključujući i Beograd i Kragujevac.