Vojvoda Vuk | Poreklo naziva ulica

Vojin Popović (1881 - 1916), u narodu poznatiji kao vojvoda Vuk ili Zmaj od Pčinje, bio je jedan od najcenjenijih i najhrabrijih srpskih ratnika čiji je životni vek bio prekratak, ali ispunjen mnogobrojnim ratnim podvizima i junaštvom, dovoljnim da ga srpska istorija nikada ne bi smela zaboraviti.

Rođen je u Sjenici, podno Peštera, tada još uvek delu Otomanskog carstva u kome je srpski narod izrazito teško živeo, sanjajući slobodu pokolenjima unazad.

Posmatrajući mučenje svog oca od strane turskih vlasti u ranim godinama svog detinsjtva, Vojin Popović je još kao dete razvio snažnu averziju prema nepravdi, osećaj za slobodarsku borbu, ali i osvetoljubivost, što je zasigurno i u velikoj meri uticalo na razvoj njegove ličnosti, nepokolebljivog i beskompromisnog karaktera.

Uspevši da izbegne iz Sjenice, porodica Vojina Popovića se 1886. godine obrela u Kragujevcu, gde je budući vojvoda Vuk završio osnovnu školu da bi, u duhu vremena i nepisanog pravila za većinu srpskih momaka na kraju 19. veka, svoje dalje obrazovanje nastavio na Vojnoj akademiji u Beogradu.

Nadahnut slobodarskim idejama koje su početkom 20. veka podsticane od strane zvaničnih državnih organa Kraljevine Srbije, Vojin Popović se 1905. godine pridružio srpskom četničkom odredu koji se na prostoru južne i Stare Srbije (današnje Makedonije) gerilskim ratovanjem borio protiv turskih, arnautskih i bugarskih kaznenih ekspedicija, naročito nemilosrdnim prema srpskom življu u ovim krajevima.

U narednoj deceniji, vojvoda Vuk ili Zmaj od Pčinje, kako su ga od milošte prozvali njegovi saborci, učestvovao je u svim oslobodilačkim ratovima, na gotovo svim frontovima širom Srbije – oba balkanska rata, slavnim bitkama na početku Prvog svetskog rata (Cerska i Kolubarska bitka), povlačenju preko Albanije i konačno - proboju Solunskog fronta na kome će i ostaviti svoje kosti.

Nadaleko čuven po svojoj neustrašivosti, izuzetnom strategijskom i taktičkom znanju, vojvoda Vuk slovio je za oficira koji bi se po svojoj hrabrosti bezmalo mogao svrstati u rang mitoloških junaka. Pravedni zapovednik Dobrovoljačkog odreda koji je, za razliku od većine visokih oficira, iz prvih redova predvodio svoju vojsku i za koga savremenici kažu da u bitkama nikada nije tražio zaklon, bio je oličenje vojničke časti i vernosti zakletvi, kakvo se danas sreće možda još samo u ruskim romanima.

Posvetivši gotovo ceo svoj život ratovanju za oslobođenje i ujedinjenje (vojvoda Vuk bio je član organizacije Ujedinjenje ili smrt, poznatije i kao Crna ruka), Vojin Popović je, u privatnom životu, bio naklonjen porodičnim vrednostima, ne zanimajući se za karijeru i javni angažman.

U samo predvečerje Velikog rata, uspeo je da se oženi Beograđankom Jelisavetom Karakašević i sa njom dobije kćerku, svoje jedino dete koje, igrom sudbine, nikada nije ni video, ni upoznao.

Vojvoda Vuk život je izgubio u 35. godini, u jednoj od „nemogućih“ misija koja je stavljena pred njegov Dobrovoljački odred, a koja je podrazumevala zauzimanje teško pristupačnog Staravinskog visa u Makedoniji i razbijanje višestruko brojnije bugarske vojske.

U trenutku pogibije svog zapovednika, saborci Vojina Popovića su u neverici potpuno zanemeli, a zabeleženo je i da je na sahrani vojvode na vojničkom groblju na Zejtinliku, njegov saborac i prijatelj, moćni i kontroverzni Dragutin Dimitrijević Apis – plakao kao malo dete.

Mošti vojvode Vuka prenete su 1923. godine sa Zejtinlika na beogradsko Novo groblje, gde su ponovo sahranjene uz najviše vojne počasti. Trinaest godina kasnije, velikom junaku vojvodi Vuku podignut je i veličanstveni spomenik, u parku na današnjem Topličinom vencu u Beogradu.

Pored toga, ime vojvode Vuka danas simbolično nose i ulice u nekolicini srpskih gradova i sela.