Zamak kulture u Vrnjačkoj banji | Muzeji Srbije

Zamak kulture u Vrnjačkoj banji posvećen je očuvanju kuturne baštine Vrnjačke banje i njene okoline i predstavlja, posle vrnjačke crkve, najstariji građevinski objekat u ovom mestu. U pitanju je reprezentativno zdanje kulture koja je nekada bila letnjikovac generala Jovana Belimarkovića.

Belimarković je bio ministar vojske i građevine za vreme vladavine kralja Milana Obrenovića i namesnik maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića.

U Zamku kulture smešten je Zavičajni muzej koji prikazuje istorijsko nasleđe Vrnjačke banje i okoline. Sadrži nekoliko zbirki: Arheološku; Etnografsku; Prirodnjačku; Istorijsku; Umetničku.

Istorijska zbirka predstavlja zbirku graditeljskog nasleđa, grafičko-turističku propagandu Vrnjaca, a sadrži i fotografije, razglednice, kao i stare negative na staklu. Umetnička zbirka se sastoji od slika, grafika i skulptura.

Tri izložbe čine stalnu postavku:

• Etnografsko nasleđe Vrnjačke banje
• Spomen soba Đenerala Belimarkovića
• Ladarište - praistorija Vrnjaca

Kroz izložbu Ladarište prikazana je praistorija Vrnjaca, jer najstariji tragovi života na ovim prostorima datiraju iz mlađeg kamenog doba. U okviru izložbe Etnografsko nasleđe Vrnjačke banje predstavljena je tradicija življenja u ovom kraju od druge polovine 19. veka, pa sve do šezdesetih godina 20. stoleća.

Posetioci imaju priliku i da zavire u Spomen sobu generala Belimarkovića gde su izloženi nameštaj i upotrebni predmeti, ali i retke knjige i novine iz tog vremena. Kolekcija sadrži Belimarkovićeve knjige i časopise koji imaju izuzetnu kulturnu vrednost.

Van sezone u Zavičajnom muzeju posetiocima je dostupna Umetnička zbirka Zamka kulture. Ona prikazuje skulpture, grafike i slike od druge polovine 20. veka. Takođe, posetioci mogu da uživaju u koncertima klasične muzike, predavanjima, promocijama knjiga, dramskim kolažima i letnjim školama koje se u dvorcu redovno organizuju.

Idejno rešenje Belimarkovićevog sestrića, inženjera Pavla Denića nalazi se pored crkve u Vrnjačkoj banji, a građeno je po uzoru na poljske vile koji su se u to doba nalazile na prostoru severne Italije. Zamak je građen pet godina i završen je 1889. godine. Do 1968. godine u dvorcu su živeli Belimarkovićevi naslednici, a od tada je pod zaštitom države i predstavlja kulturno dobro od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju.

Raskošno zdanje Belimarkovića prepoznatljivo je po renesansnim elementima, a izgrađeno je u duhu istorizma sa detaljima romantizma. Dvorac krasi stepenište u dva kraka koje vodi do prvog i drugog sprata. Za njegovu izgradnju koristio se beli mermer koji je dopreman sa planine Goč i to iz majdana Belimarkovića.

Radno vreme Zavičajnog muzeja je od ponedeljka do petaka od 7 do 21 čas, subotom od 7 do 15 časova. Nedeljom Muzej ne radi.