Muzej u Smederevu | Muzeji Srbije

Muzej u Smederevu posvećen je očuvanju kulturno-istorijskog nasleđa smederevskog kraja. Presudni značaj za nastajanje muzejskog fonda ima Gimnazijska zbirka starina i Privatna zbirka Milana Jovanovića Stojimirovića.

Popisom iz 1941. godine, Gimnazijska zbirka starina imala je oko 725 predmeta, a među najvažnijima se ističu srebrni novčići Cezara, grada Dubrovnika i Aleksandra Makedonskog, rimski kameni žrvanj, tri srebrna grčka novčića, kameni turski umivaonik, beli mermerni stub jonskog stila, itd.

Privatna zbirka političara Milana Jovanovića Stojimirovića sadrži skulpture, slike, grafike, ikone, predmete za pokućstvo, nakit, kamenu plastiku i istoriografski materijal. Zbirka ukupno ima 34 predmeta, a među najistaknutijim eksponatima je stilski pisaći sto kneza Mihaila Obrenovića.

Osnovna postavka Muzeja u Smederevu prati najranije tragove života u ovom delu Srbije od praistorije pa sve do polovine 20. veka i prikazuje prošlost, ne samo Smedereva, nego i Smederevskog podunavlja. Eksponati su izloženi u dve muzejske sale i u lapidarijumu gde se čuvaju kameni i drvenih predmeti većih dimenzija.

Postavka zavičajnog tipa čuva sećanje na prošlost i materijalnu i duhovnu kulturu Smedereva i čine je sledeće zbirke:

• Arheološka
• Etnološka
• Istorijska
• Numizmatička
• Umetnička
• Palentološka
• Zbirka savremene umetnosti

U okviru arheološke zbirke predstavljeni su praistorijski i antički materijali, pa su tako izložene kamene i bakarne sekire, kremeni nožići, nakit i religijski predmeti. Istorijsku zbirku čini 1350 predmeta među kojima su predmeti koji su se koristili za pokućstvo, odeća, nameštaj, tehnički uređaji, posuđe, poljoprivredni alat, preslice, razboj, nakit i lični predmeti, muzički predmeti, arhivska građa, fotografije, rukopisi, povelje, diplome, itd.

Najbrojnija je numizmatička zbirka i sadrži oko 11 000 metalnih novčića i približno 600 papirnih novčanica. Čine je grčki, turski, vizantijski, srpsko-srednjovekovni novac, a najstariji je rimski srebrni novac. Zlatnik rimskog cara Septimija Severa je najvredniji predmet izložen u Muzeju.

Umetničku zbirku čine zbirka primenjene umetnosti, likovne umetnosti, crkvenih stvari i zbirka ikona. Likovnu umetnost predstavljaju akvareli, slike, skulpture, grafike i crteži, a posebno se ističu portreti vladara porodica Karađorđević i Obrenović, kao i portreti porodica Jovanović i Stojimirović. Zbirku ikona čine dela svetogorskih, ukrajinskih, ruskih i srpskih zografa i ikonopisaca, a najviše se ističu kopije ikona Jaroslava Kratine.

Srednjovekovni originalni rukopisi, kadionice, ćivoti, krtovi i drugi drveni i metalni predmeti se ubrajaju u zbirku crkvenih stvari. Važno mesto zauzima prangija sa Svete Gore i metalni krst iz Lipljana. Srednjovekovni spisi i pisaći sto kneza Mihaila Obrenovića posebno se izdvajaju iz zbirke primenjene umetnosti.

Paleontološka zbirka sadrži beskičmenjake, kičmenjake i arheozoološki materijal. Najstarija muzejska građa su školjke i puževi koji su stari više od pet miliona godina.

Umetničku zbirku čine grafike, slike, kolaži, digitalne fotografije, video radovi, objekti i crteži domaćih i stranih autora. Posebno mesto zauzimaju skulpture smederevskog vajara Selimira Jovanovića i crteži Natalije Karić Slijepčević.

Muzej u Smederevu prima posetioce od utorka do petka od 10h do 17h, vikendom od 10h do 15h. Ponedeljkom Muzej ne radi. Cena ulaznice iznosi 130 dinara, dok povlašćene kategorije stanovništva kartu plaćaju 100 dinara.