Milena Pavlović Barili | Poreklo naziva ulica

Milena Pavlović Barili (1909 - 1945) bila je srpsko-italijanska slikarka i pesnikinja, za života nedovoljno afirmisana u domovini uprkos tome što je verovatno jedini predstavnik nadrealizma u srpskom slikarstvu 20. veka.

Rođena je u Požarevcu, u mešovitom braku slikarke Danice Pavlović (rođakom Karađorđevića) i italijanskog kompozitora i ratnog izveštača (iz Balkanskih ratova) Bruna Barilija. Provodeći dobar deo detinjstva i mladosti na relaciji Srbija-Italija-Francuska-Austrija, već kao mala savladala je glavne svetske jezike, a u isto vreme pokazala i jasan talenat za crtanje i slikarstvo.

Na studije slikarstva u Minhenu primljena je kao najmlađi polaznik generacije, sa svega 17 godina. Ipak, njenom osobenjačkom karakteru minhenska škola nije „ležala“, pa je Milena nakon dve godine napustila Minhen i otišla u Pariz, da bi se potom vratila u Jugoslaviju.

Nesporni slikarski talenat Milene Pavlović Barili razvijao se na prilično nekonvencionalan način za vreme i mesto u kome je stvarala. Putujući Evropom kao slobodan umetnik i posećujući izložbe u najvećim gradovima starog kontinenta razvila je kombinovani, ali vrlo autentičan slikarski stil, a njeni radovi izazivali su mahom pozitivne kritike.

Ipak, živeći u inostranstvu, njeno ime i rad u Srbiji nisu bili naročito cenjeni. Tome nisu doprinele ni samostalne izložbe u Beogradu i Požarevcu, kao ni u najvećim evropskim centrima kulture (Pariz, London, Rim…).

U svojoj 30. godini otiskuje se preko Atlantika i stiže u Njujork, gde započinje novu „komercijalniju“ fazu svog stvaralaštva. Od slikanja portreta uglednih Njujorčana, preko industrijskog dizajna, do uređivanja naslovnica čuvenog modnog časopisa Vogue, Milena Pavlović Barili u Americi postaje veoma cenjena i uspešna umetnica.

Njen slikarski uspon i dostizanje najviših umetničkih dometa prekinula je prerana smrt u 36. godini, prouzrokovana srčanim udarom usled urođene srčane slabosti. Iznenadna smrt mlade umetnice šokirala je umetničke krugove u Americi i Evropi.

Urna sa posmrtnim ostacima Milene Pavlović Barili preneta je u Rim i položena u porodičnu grobnicu porodice Barili, u kojoj su mnogo godina kasnije svoje mesto zauzeli i njeni otac i majka.

Zasluženu pažnju u domovini, slikarka je dobila posthumno, 50-ih godina prošlog veka kada je njen rad prvi put adekvatnije predstavljen domaćoj javnosti.

Milenina majka Danica je rodnu kuću u Požarevcu zaveštala državi da od nje sačini legat Milene Pavlović Barili, što je i učinjeno 1962. godine. U Galeriji se i danas može videti veliki broj originalnih radova ove autentične slikarke koja predstavlja značajno ime u evropskoj umetnosti u periodu između dva svetska rata.

Simbolično, ime Milene Pavlović Barili danas nosi veliki broj ulica i škola u gradovima Srbije.