Kanjon Boljetinske reke | Prirodno nasleđe Srbije

Đerdap - svetski geopark

Početkom jula 2019. godine, Nacionalni park Đerdap uvršten je na UNESCO-vu listu svetskih geoparkova, našavši se tako u prestižnom društvu sa oko 160 najatraktivnijih područja u čitavom svetu, kao jedinstveni predstavnik geonasleđa planete Zemlje.

Prostirući se uz desnu obalu Dunava između Golupca i Kladova, na površini od blizu 65 hiljada hektara i dužini od oko 100 kilometara, Đerdap je najveći i prirodno najraznovrsniji nacionalni park u zemlji.

Dunav u Djerdapu
Dunav u Đerdapskoj klisuri

Kompozitna dolina Dunava uklještena među obroncima karpatskih planina, poznata je kao Đerdapska klisura i osim jednog od najlepših predela u Evropi, predstavlja i kolevsku evropske civilizacije. Sastoji se zapravo iz niza manjih kotlina i klisura, proširenja i suženja u kojima Dunav dostiže morske dubine i širine.

Druga najveća evropska reka svakako je prva asocijacija i glavno obeležje Nacionalnog parka Đerdap, ali ono što ga i na širem području čini tako jedinstvenim jesu mnogobrojne prirodne atrakcije harmonično uklopljene u idilični ambijent najnovijeg svetskog geoparka, ujedno i jedinog takvog u Srbiji.


Preporučujemo: Beogradska ostrva: 12 zelenih oaza na vodi (1. deo)


Kanjon Boljetinske reke - geološka riznica

Jedna od takvih atrakcija je i kanjon Boljetinske reke, vešto skriven, a opet relativno lako dostupan sa Đerdapske magistrale.

U poređenju sa impozantnom Đerdapskom klisurom, kanjon Boljetinske reke ne odlikuje se spektakularnom dubinom, niti dužinom, a još manje velikim, snažnim ili brzim rečnim tokom. Štaviše, Boljetinska reka u većem delu godine ima odlike potoka, koji je u toplim letnjim mesecima čak i na ivici presušivanja.

Kanjon Boljetinske reke Igor Zdravkovic Google
Kanjon Boljetinske reke (FOTO: Igor Zdravković)

A šta ga onda čini atraktivnim?!

Ono po čemu je kanjon Boljetinske reke jedinstven u Evropi jesu njegove dolinske strane. Usečene u sedimentnim stenama različitih geoloških epoha, na njihovom preseku se, kao retko gde na planeti, može sasvim jasno iščitavati geološka istorija ovog dela Evrope, od vremena kada kada je Đerdap bio samo uzani moreuz između Panonskog i Pontijskog mora, a veći deo Srbije pod morem, do danas.

Naime, sedimentni slojevi stena čija starost seže od perioda srednje jure (pre 140 miliona godina) do današnjih dana, mogu se jasno uočiti i posmatrati na čitavoj dužini kanjona. Tanji ili deblji slojevi stena, različitih boja, nijansi i hemijskog sastava, fosilizovani ostaci drevnih biljaka i životinja, u prirodnoj simbiozi sa okolnim zelenilom i žuborom rečice, za poznavaoce i ljubitelje geologije predstavljaju pravu naučnu poslasticu, dok laike mogu i doslovno podsećati na istu, recimo neku tortu sa bezbrojnim slojevima.

S obzirom na laku dostupnost sa glavnog puta Golubac – Donji Milanovac (skretanje za selo Boljetin), te relativno kratku i lako prohodnu pešačku stazu dužine oko 1,5 kilometara (u jednom pravcu), kanjon Boljetinske reke bio bi topla preporuka za posetu svima koji žele da na svojim turističkim mapama ubeleže i ovo svojevrsno geološko čudo prirode.


Preporučujemo: Beogradska ostrva: 12 zelenih oaza na vodi (2. deo)