Borina nedelja u Vranju | Turistički kalendar Srbije

Borina nedelja jedna je od najstarijih književnih manifestacija u Srbiji, koja se svakog marta održava u Vranju, ali i drugim gradovima Srbije.

Sedmodnevna manifestacija posvećena je možda i najpoznatijem Vranjancu, Borisavu Stankoviću, čija su književna dela nezaobilazna literatura u srpskim srednjim školama već ceo vek.

Prva Borina nedelja održana je 1967. godine, na inicijativu grupe entuzijasta koji su lično poznavali i divili se delu Borisava Stankovića. Od tada, svakog marta, književnici se okupljaju u Borinoj rodnoj kući, kako bi uz promociju knjiga i književne večeri očuvali sećanje na velikana srpske književnosti i njegova remek-dela. Međutim, obim ove manifestacije je vremenom prevazišao okvire Vranja, te se neretko paralelno održava i u drugim gradovima, kao što su Beograd, Leskovac i Vlasotince.

Cilj ovog događaja nije samo oživljavanje Stankovićevih dela, već i vrednovanje, podsticanje i negovanje književnog stvaralaštva u Srbiji, ali takođe i očuvanje kulturnog identiteta.

Borisav Stanković je rođen 31. marta 1876. godine u Vranju. Završio je Pravni fakultet u Beogradu, gde je preminuo 22. oktobra 1927. Ovaj pripovedač i dramaturg jedan je od najvažnijih predstavnika realizma u srpskoj književnosti. Njegova dela oslikavaju život ljudi u Južnoj Srbiji, te dočaravaju društveno raslojavanje u doba vladavine Osmanlija. Njegov rodni grad, ljudi koji su u njemu živeli, njihov karakter, običaji, patnja i bol, bili su doživotna inspiracija autora. Njegova najpoznatija dela su „Nečista krv“ i „Koštana“.

Neizostavno je pomenuti i rodnu kuću Bore Stankovića. Ona je izgrađena sredinom 19. veka, a pripadala je njegovoj baki Zlati, po kojoj danas nosi naziv ulica u kojoj se nalazi. U sastavu je Narodnog muzeja Vranje i u njoj se, uz postavku ličnih predmeta Borine porodice, posetioci mogu upoznati sa načinom života Vranjanaca na prekretnici vekova. Takođe, jedna od prostorija posvećena je kako književnim delima ovog velikana, tako i dobitnicima „Borine nagrade”.

„Borina nagrada” svečano se dodeljuje svake godine na završnoj književnoj večeri u okviru Borine nedelje, autoru najboljeg proznog dela na srpskom jeziku za prethodnu godinu. Nagrada obuhvata povelju, bareljef sa likom Bore Stankovića i novčanu nagradu.

Odrastajući na delima Borisava Stankovića, savremenim piscima je čast da učestvuju na Borinoj nedelji, a svake godine, manifestacija je posvećena nekom drugom književniku. Sva značajna imena srpske književnosti imala su čast da gostuju na ovom događaju, ili makar, da se o njima govori na nekoj od književnih večeri. Ovu manifetaciju obeležili su autori poput Iva Andrića, Meše Selimovića, Desanke Maksimović, preko Matije Bećkovića, do mladih književnika kao što su Ana Ristović i Jana Rastegorac.

O ovogodišnjem izdanju Borine nedelje više informacija može se dobiti putem sredstava javnog informisanja i lokalnih medija.